Speksteen uit Finland
Waarom speksteen?
Speksteen is één van de zwaarste soorten natuursteen, met een dichtheid van ca. 2980 kg/m3. Het is een zeldzame steensoort die ruim 2,5 miljard jaar geleden ontstaan is onder invloed van aardbewegingen, extreme druk en hoge temperatuur.
Het speksteen die voor the Perfect Performer "SoundStone" luidsprekers wordt gebruikt, is afkomstig uit de Nunnanlahti vallei in Finland.
Deze soort bestaat hoofdzakelijk uit slechts twee mineralen: talk en magnesiet. De extra componenten zijn kleine hoeveelheden andere silikaatmineralen, penninite, serpentiniet, chloriet en ijzerhoudende oxidemineralen.
In de Nunnanlahti-speksteen van hoge kwaliteit vormen deze extra mineralen maximaal een paar procent van het geheel en daarom behoort Nunnanlahti-speksteen op basis van de mineraalsamenstelling eenduidig tot de categorie talk-magnesietspeksteen.
Bij andere natuurlijke keramische materialen, zoals leisteen of marmer, worden vaak breuklijnen en scheurvlakken aangetroffen. Soms zijn die met het blote oog haast niet waarneembaar.
Dit maakt zulke materialen echter minder geschikt voor het bouwen van luidsprekerbehuizingen. De panelen kunnen in delen kunnen gaan trillen, en er kunnen op den duur grotere scheuren in ontstaan.
Speksteen is een mooi en gemakkelijk te bewerken materiaal: het kan in alle richtingen goed worden gezaagd en geslepen.
De eerste mensen beschouwden deze parelgrijze steen, waarvan het zijde-achtige oppervlak zo aangenaam aanvoelt, als heilig. Zij maakten er amuletten en godenbeelden van.
Kunstenaars hebben altijd veel met speksteen gewerkt. En ook nu nog gebruiken veel beeldhouwers - zowel amateurs als professionals - graag speksteen voor hun sculpturen.
Speksteen werd ook toegepast als bouwmateriaal. Vooral voor trappen, portalen en vloeren werd het veel gebruikt.
Bezoekers van Finse kerkjes met spekstenen vloeren merken op dat het lopen over zulke vloeren zo weinig geluid maakt. Dat komt door de hoge inwendige demping van trillingen in het materiaal.
Deze eigenschap maakt, samen met de grote stijfheid en hoge massa, speksteen uiterst geschikt als materiaal voor luidsprekerbehuizingen.
Het meest wordt speksteen toch gebruikt voor het maken van de typisch Finse houtgestookte kachels. Het materiaal heeft namelijk ook al unieke kwaliteiten op het gebied van warmteopname en -geleiding.
De stralingswarmte van een speksteenkachel wordt door de gebruikers als heel natuurlijk en prettig ervaren: gelijkmatig, rustig en zonder turbulentie.
Enkele technische gegevens:
- Soortelijk gewicht: 2980 kg/m3
- Drukvastheid: 25 MN /m2
- Buigvastheid: 15,7 MN /m2 à 16,8 MN /m2 (afhankelijk van de richting)
- Hardheid: 2-3 Mohs (ruw), 4 Mohs (na oppervlakte-behandeling)
- Speksteen is zelfs zwaarder dan arduin (2725 Kg/m3) en na oppervlakte-behandeling bereikt het eenzelfde hardheid als marmer (3-4 Mohs).
- Het smeltpunt ligt aanmerkelijk hoger dan dat van gietijzer (± 1200 °C) en staal (± 1500 °C).
- De warmteopname-capaciteit per volume van de TULIKIVI speksteen is meer dan 2 maal hoger dan bij vuurvaste steen (14 KJ/m3) en de warmtegeleiding gebeurt er meer dan 10 maal sneller (vuurvaste steen : 0,6 W/mK).